Elektrisch rijden voor kleine inkomens, het kan!

Dat de duurdere EV’s (elektrische voertuigen) als eerste op de markt komen is wel te verklaren, maar nu een een paar jaar verder zijn wordt de tweedehands markt ook voor kleine inkomens interessant. Voertuigen van 8 tot 6 jaar oud mogen dan de nodige kritiek krijgen, ze komen wel steeds vaker beschikbaar. Met het kopen van een tweede hands EV hebben we wat ervaring opgedaan die we wel willen delen. Er zijn namelijk wel wat ‘dingetjes’ die de nodige aandacht verdienen als het plan er is.

Wat vooraf ging

Vrouw (64) en man (74) zijn bijna tien jaar opzoek naar een huurwoning ergens buiten de randstad in de sociale woningbouw. Het zijn een bijna AOW’er en een AOW’er zonder noemenswaardig pensioen die in de lage inkomensklasse vallen en een fossiel oudje rijden . Met veel geduld en een dosis geluk vinden zij in een NOM (Nul Op de Meter) woning in het hart van Friesland met zonnepanelen op het dak en een warmtepomp in de meterkast. Het overschot aan stroom is voldoende om een heel jaar elektrisch te rijden, dus het ligt voor de hand om naar een tweede hands EV te gaan kijken.

Het plan – inclusief valkuil

Het plan om elektrisch te gaan rijden ontstaat als de fossiele ballenbak kuren vertoont. Een forse reparatie moet worden uitgevoerd om door de APK te kunnen komen. Dat lijkt ons iets teveel van het goede en gaan direct opzoek naar een vervanger. Dat zou een bestelauto moeten worden omdat we daar goede ervaringen mee hadden opgedaan, tot wij er achter komen dat een financiering voor ons niet is weggelegd (Geldvraag VK 27 augustus ’21) tenzij we bereid zijn om in 5 jaar het dubbele van het aankoopbedrag te betalen en na afloop met lege handen komen te staan. Dit aanbod heeft toch het meeste weg van een woekerpraktijk.
Dat gaan we echt niet doen. Want als we gaan rekenen blijkt dat het mogelijk moet zijn om zes duizend euro bij elkaar te krijgen als we heel goed opletten wat we uitgeven. Een jaar later met een pandemie, het helpt als je de deur niet uit mag, en goed opletten blijkt ons idee ook echt te kunnen. Onze ‘bevriende garagist’ vragen we of hij een kandidaat wil gaan zoeken.

Wat wel en wat niet

Laten beginnen met wat er niet kan. Een bestelauto die binnen ons budget ligt komt uit de eerste generatie EV’s met alle nadelen; kinderziektes, actieradius en betrouwbaarheid. Waarom geen ZOE roept ‘bevriende garagist’ nog. Daar moeten toch nog wat argumenten bij om overstag te gaan. De meest imposante is toch wel de aankoopsubsidie die het RVO uitkeert voor tweede hands EV’s. Er blijkt ook nog voldoende in kas, dat is na te gaan via de website van het RVO op rvo.nl zoek op SEPP, in tegenstelling tot de subsidie voor nieuwe aankopen. Die twee duizend euro maakt dat ons mogelijkheden groeien.
Een bedrijfsauto krijgt die subsidie niet. Naast de iets grotere actieradius geeft dat de doorslag, we gaan voor een Renault ZOE of een broertje of zusje met een ander jasje aan.

Subsidie SEPP aanvragen

Terwijl onze ‘bevriende garagist’ naar een geschikte ZOE zoekt kan ik de subsidieaanvraag voorbereiden. Dat wordt een avontuur. Het luistert nogal precies hoe je dat doet. Als de EV op naam van echtgenote komt te staan moet zij ook de aanvraag doen. Je begint met het aanmaken van een account. Dat moet met de DigiD van de aanvrager. Vul een paar pagina’s in met gegevens van de toekomstige eigenaresse, bankrekeningnummer en kenteken. Dat komt later als de auto er ook echt is en het kenteken is overgeschreven. Het formulier kun je voorlopig opslaan voordat de aanvraag compleet is en kan worden ingediend.
Als het kenteken arriveert stuur ik een bericht vanuit het account met de mededeling dat het RVO dat kan controleren in RWD bestand. Helaas, wij moeten wachten op een “verleningsbrief” waarna het kenteken moet worden ingevuld en dan is de aanvraag compleet ingediend. Ik kan mij niet herinneren dat ik het woord “verleningsbrief” in uitleg ergens ben tegengekomen. Die brief komt enige tijd later en heeft het meeste weg van een werkverschaffingsproject. Er staat in dat, als je de EV binnen drie jaar van de hand doet je de subsidie moet terugbetalen. Dat wisten we al, want dat staat in de voorwaarden en zo nog meer verplichtingen. Geen nieuws dus.
Dan komt er een beslissingsbrief. Daar staat een opvallende zin in: Ik heb besloten u subsidie te verlenen. Prima, daar hadden we al op gerekend. De rest van de tekst staat tot aan de rand toe gevuld met Verplichtingen. De brief is niet ondertekend, omdat deze is gegenereerd, wat de vraag opwerpt welke waarde zo’n schrijfsel dan heeft. Delen in de “ik”vorm maar geen handtekening? De paranoia heeft zich waarschijnlijk meester gemaakt van de RVO. Die handtekening kan natuurlijk uit de brief worden gekopieerd en dat kunnen we natuurlijk niet hebben. Misbruik, misbruik, misbruik moet ten allen tijden vermeden worden.
Een tweede brief arriveert met een vrijwel gelijke tekst met uitzondering van een regel die de uitbetaling aankondigt over een week. De verplichtingen maken het grootste deel uit van de brief.
Het bedrag van twee duizend euro arriveert een week later waarmee dit deel rond is.

Budget en marktaanbod

Die twee, budget en marktaanbod zijn als een Siamese tweeling, de één kan niet zonder de ander. Bij het aanbod gebeurd iets aparts. De meeste prijzen die handelaren vermelden in hun advertenties zijn tweeduizend euro lager dan de werkelijk aankoopprijs. Die staat in de kleine lettertjes, waaruit je kunt concluderen dat handelaren de subsidie alvast inpikken. Ook kun je bedenken dat de prijs dan ook tweeduizend euro te hoog is, los van de vraag of hier sprake is van misleiding? De subsidie is echt bedoeld als stimulering voor particuliere aankopen van EV’s en niet ter financiële ondersteuning van autohandelaren. Daar zijn andere regelingen voor.
Zoals al eerder gemeld, ons budget was zesduizend euro. De subsidiepot was nog gevuld, dus toekenning was een formaliteit. Creëerde een ruimte van achtduizend euro voor de aankoop.
Onze ‘bevriende garagist’ vond een kandidaat Renault ZOE uit 2015 met 61.000 kilometer op de teller. Het enige dat aan onderhoud nog moest gebeuren waren twee nieuwe banden en het vervangen van een koppelstuk. De aankoop en reparatie werden door hem geregeld. Een week later zijn wij de trotse bezitters van een EV die wij Zoë dopen. Het is een zij.

De accu

Het verhaal is nog niet af. De accu van Zoë moet als opslagplaats voor elektrische stroom gaan dienen zodra er overschot in de productie van de zonnepanelen is. Natuurlijk moet zij ook opgeladen worden. Daar moet een laadpaal voor de deur voor komen. Dat vereist vergunningen van de gemeente voor het leggen van een kabel. Het plaatsen van een laadpaal die ook geschikt is voor andere EV’s dan Zoë alleen. In die laadpaal moet het onderscheid worden gemaakt tussen Zoë en een ‘vreemde’ auto, een SOL (Semi Openbare Laadpaal). Of dit allemaal gaat lukken is nog ongewis, maar de voorbereidende schermutselingen zijn al volop gaande.
Dan is er nog de actieradius. De accu is net zo oud als Zoë zelf, zo’n zes jaar. Binnen nu en twee jaar komt zij in aanmerking voor vervanging en dan kan de actieradius zo maar 395 kilometer worden in de zomer. Wij hebben de tijd en dat gaat in ons voordeel werken.

Waar op letten

Er zijn zaken waar je op moet letten als je een kleine budget hebt. Het is verstandig om ruim de tijd te nemen als voorbereiding op de aankoop en op welke manier je dat voor elkaar wilt krijgen.
Als je van een handelaar gaat kopen betaal je een marge op de werkelijke prijs die soms groter is dan je zou verwachten. Het inpikken van de subsidie is een verschijnsel waar je zeker op bedacht moet zijn. Verder gaat een handelaar liever uit van een EV van vijftienduizend euro dan er één van achtduizend. Op die laatste zit veel te weinig marge, dus die vindt je niet zo snel bij een handelaar, ga opzoek naar een particuliere aanbieder.
Hoe dat zit met slijtage en onderhoud zal je verbazen, maar daar gaan we even verderop wat dieper op in.
Kosten vanaf vandaag
Het financiële plaatje zal voor een ieder er anders uitzien. Voor ons staat het er zo voor:

Financiering	€ 0,00
Verzekering	€ 17,63	per maand
Wegenbelasting	€ 0,00	tot 2025
Accuhuur +verzekering	€ 82,75	per maand
Energie laden	€ 37,50	geschat – variabel
Onderhoud	€ 12,50	per maand
Totaal	€ 150,33	p.m. inclusief BTW

met de aantekening dat kosten van energie-laden terug gaan naar de helft, zodra die laadpaal voor de deur staat.

Maar er staat geen afschrijving in dit staatje! Nee, meneer de boekhouder, er is geen financiering die afschrijving nodig maakt welke slimmigheden u ook bedacht heeft. We hebben het budget bij elkaar gekregen door goed op te letten wat we uitgaven. En dan is er nog de restwaarde na vijf jaar. Die zou er bij moeten tellen én het plezier van elektrisch rijden, én de bijdrage aan het terugdringen van de CO2 uitstoot, én het ontbreken van gebruik van fossiele brandstoffen. En ja, wij letten er scherp op dat we groene stroom gebruiken. GreenChoice en Vandebron zijn onze leveranciers.
Onze Zoë kost honderdvijftig euro per maand. Een soort gelijke fossiele brandstof auto kost volgens de ANWB driehonderd euro per maand, mijnheer de boekhouder! Ga maar kijken.

Levensduur en onderhoud

Het is al eerder gezegd, ook in de Volkskrant, dat een EV langer leeft dan een fossiel voertuig. Zoë kan makkelijk 200.00 kilometers op weg. Een Tesla makkelijk 300.000 kilometers en dan zien ze er nog goed uit. Het verschil zit voornamelijk in het aantal mechanische onderdelen, dat verschil is groot.
Dat maakt het onderhoud aan een EV ook een stuk overzichtelijker, zeker als je ziet dat de MyRenault-account ruim vooraf al aangeeft wanneer welk onderdeel aan onderhoud toe is. Dat kan omdat Zoë in verbinding staat met het internet. Maakt dat op afstand te zien is hoe de EV zich gedraagt. Er zijn mensen die daar paranoia van worden, daar hebben wij geen last van. Die koppeling geeft de bestuurder/eigenaar ruimschoots de tijd om geld opzij te zetten. Verrassende reparaties die nooit uitkwamen behoren nu ook tot het verleden.

Iets geleerd?

Zeker wel! Zoals een vriend van ons al zei: jullie hebben geen geld maar wel de tijd. De tijd nemen om een project als Zoë voor elkaar te krijgen, dat is wat je nodig hebt. Geduld hebben met jezelf en je omgeving. Niet impulsief reageren. Goed nadenken over wat je wilt en hoe je het wilt. Dat zijn de lessen die we geleerd hebben.
Het kan! Met een klein inkomen maatschappelijk verantwoorde mobiliteit te vinden en te realiseren. Rest ons om ook het laatste facet van dit project voor elkaar te krijgen; de SOL.