een zoektocht naar mijn voorouders
“Wat Als . . . ” kan zowel een mooie kapstok als een stevig valkuil voor een familie verhaal zijn, zeker als blijkt dat de bronnen helemaal niet zo ruim aanwezig zijn als ik had gehoopt
de zoektocht naar mijn oudtante Maria Elisabeth is zo’n verhaal – een zoektocht in afleveringen
Helena Bartha Elisabeth
met de moeder van Maria beginnen wij dit verhaal – zij was de de zus van mijn grootvader van vaders kant – hoewel zij bij haar geboorte Helena Bartha Elisabeth heette werd ze in het gewone leven Lena genoemd
dat moet een van mijn voorouders mij verteld hebben, hoewel die roepnaam wel erg voor de hand ligt maar nergens echt vermeld staat
Lena was een vrouw die een wat ongelukkige start maakte naar haar volwassenheid – ze werd op haar 20ste zwanger van Maria – de verwekker van Maria is (nog) niet bekend maar daar valt wel nog wel iets over te ontdekken, misschien wel te speculeren
jammer is wel dat er heel weinig familieverhalen zijn door gegeven aan latere generaties die mooie gebeurtenissen uit het verleden beschrijven
kennelijk was het ongewenst zwanger worden in 1908 een schande waar niet over gesproken mocht worden
daar kan ik me wel iets bij voorstellen als ik me probeer in te leven hoe de Amsterdammers leefden in een stad die met een flinke vaart groeide
Amsterdam rond 1910
hoe zag Amsterdam eruit in de periode waar dit verhaal over gaat? omdat te illustreren pakken we een plattegrond erbij uit 1910 waarop nogal wat wijken ontbreken die nu als ‘oude wijken’ worden bestempeld die toen splinternieuw waren
verhuizen was ook de nieuwste hype – een maand in deze woning – een half jaar later naar een andere in toen een nieuwe woning – niet alleen hype, ook noodzaak
vele krottenbuurten werd gesloopt – mensen verhuisden van een steeg naar een driehoog in de Pijp
waarschijnlijk met veel plezier ook al waren de meeste woningen slechts 50 m2
dat was vaak twee tot drie keer groter dan in die oude vieze steeg waar het riool nog wagenwijd open stond
de familie en de vrienden van Lena
Lena woonde nog bij haar ouders in huis toen zij ongewenst zwanger werd op haar 20ste
ongewenst, omdat ze al vrij snel na de geboorte afstand doet van Maria – ook hier zijn weer verschillende scenario’s mogelijk – deed zij uit eigen beweging afstand of werd zij onder druk gezet van haar omgeving
speculeren mag als er weinig aanknopingspunten zijn hoewel er wel één is die wat minder mooi beeld schets van de mogelijkheden
bovenstaand kaart is nog in ontwikkeling zoals het hele onderwerp nog aanvulling en aanpassing nodig heeft
het is dus een Werk In Proces (WIP) dat waarschijnlijk nog vele opvolgende bericht zal krijgen
